Levensverhalen

Mijn leermeester aan het Remonstrants Seminarium en ook die van Koen en Christiane was prof. dr. Elze Jan Kuiper (1929-2006). In de theologie leerde hij ons de juiste vragen te stellen (de antwoorden waren niet zo belangrijk). Hij gaf ons een warm, pastoraal gevoel mee. Aan alles merkte je dat de mens hem interesseerde. De mens met zijn vele vragen. De mens met zijn zorgen. Elk mens heeft een verhaal en als predikant moet je dat verhaal proberen te lezen. De ware oefening zit in het lezen van literatuur, in het bijzonder (auto)biografieën.

Remonstrantse preken getuigen vaak van grote belangstelling voor literatuur, muziek en filosofie. Hoe ingewikkelder het is en hoe lastiger te begrijpen, hoe beter het is. Kijkt u maar naar de filmpjes met de kerkdiensten. We luisteren niet naar de Music for the Millions, maar we horen Arvo Pärt twee keer achterelkaar voorbijkomen. Reuzeboeiend natuurlijk, maar niet direct toegankelijk. Zo is het ook met de boeken die we bespreken in onze kerkdiensten.

Zelf heb ik daar minder mee. Ik vind het niet erg als een boek prettig leesbaar is, als de schrijver een verteller is, die gewoon een mooi verhaal vertelt. Het mag onderhoudend zijn! Onleesbaarheid is geen pré (dacht ik toen ik het overlijdensbericht van Umberto Eco las…).

Ter zake. Recentelijk las ik het mooie boekje De dag waarop ik Churchill tegenkwam van Rudolf Geel. Hij is een schrijver met een groot oeuvre op zijn naam, die eigenlijk nooit is doorgebroken. Vele titels voor de liefhebber. Misschien is zijn werk te toegankelijk. Dat is verdacht! In dit boekje schrijft hij autobiografische verhalen. Maar hij mijmert ook over hoe je als schrijver altijd de geschiedenis naar je hand zet. Levensverhalen zijn niet waar, maar het worden ware verhalen, doordat de schrijver ze aanpakt. Het had zo gegaan kunnen zijn. Of het was nog beter, als het zo was gegaan. Het is zeer leesbaar. Ik kan het boek echt aanraden voor wie iets leuks wil lezen en er ook nog over wil nadenken. Echte vraag: wat is ons levensverhaal?