Studieverlof

Kleine vragen
Eerder schreef ik op deze pagina’s over mijn studieverlof. Inmiddels ben ik een maandje bezig. Soms krijg ik de vraag: ‘wat doe je nu eigenlijk?’. Zie hier een luchtig antwoord. Het is een tijd van herladen (met enige rust) en je overgeven aan nieuwe intellectuele uitdagingen. Tijd voor ontspanning, tijd voor het lezen van boeken die al een hele tijd op me lagen te wachten. Zie hier een kleine greep.

En natuurlijk vooral ook het bestuderen van het werk van mijn goede voorganger Joannes Tideman (1807-1891). Naast alle grote vragen (en kleine vragen: wat staat er eigenlijk?) is het ook aardig om je met kleine details bezig te houden, die voor de grote lijn er niet toe doen, maar die toch te leuk zijn om te laten liggen. Zo vertelt Tideman dat zijn vader (die kort na zijn geboorte overleden is) een buiten heeft, net buiten Amsterdam. Het gaat om ‘Vlietzorg’, dat lag in de Plantagebuurt in Amsterdam.

Artis
Op enig moment, zo vertelt Tideman, zoekt zijn vader wat rust bij het werk en schaft hij zichzelf een tuin aan, genaamd ‘Rotterdam’. Helemaal traceerbaar was die locatie nog niet voor me, maar het lijkt erop dat die lag op de plek waar nu de tuin is van de Amsterdamse vereniging Natura Artis Magistra. Misschien toch eens naar 020 voor een klein veldonderzoek…

Archief
Al een tijdje ben ik bezig met enige familiegeschiedenis. Af en toe val ik u daar mee lastig. Zie het begin van deze preek. Vandaag was ik in het Nationale Archief om het vonnis van de Krijgsraad op te zoeken, waarin mijn grootvader 

(Ariën Roeland Visscher 1906-1989)

in 1927 veroordeeld werd voor dienstweigeren. Hij heeft tien maanden in de gevangenis gezeten.

Bewariërs

Toen ik toch in het archief was, zo zei mijn broer, kun je misschien wel iets voor mij uitzoeken. Zo gezegd, zo gedaan. In zijn huis woonde in de oorlog een joodse vrouw. Zij is vermoord. Na de oorlog hebben haar nabestaanden het huis pas teruggekregen na enige juridische procedures. Een typisch voorbeeld van Bewariërs die op het huis hadden ‘gepast.’ Treurige verhalen om te lezen. Zie hier, vanaf p. 32.

Waakt en weegt
Toen ik toch in het archief was, heb ik ook nog wat andere dingen bekeken. Zo kwam ik in het persoonlijke archief van Molly Geertsema (1918-1991). De wat oudere lezers zullen zich deze markante, liberale (en omvangrijke, daarom zijn bijnaam) politicus wel herinneren. Hij was van huis uit Remonstrant. De link verwijst naar een bron die zegt dat hij daar weinig aan deed. Uit de persoonlijke overlevering weet ik echter dat hij zich zeer zeker Remonstrant voelde. Mijn vader zat met hem in het bestuur van het toenmalige Koningin Julianafonds.

By Bogaerts, Rob / Anefo – Original at Nationaal Archief  (Bron: Wikipedia)

In zijn archief kwam ik correspondentie tegen met het bestuur van de Vereniging Waakt en Weegt. Deze vereniging ontstond begin jaren Tachtig als een modaliteitsbeweging binnen de Remonstrantse Broederschap. Men zette zich af tegen de al te politieke stellingnames van de toenmalige Commissie tot de Zaken. Men was tegen het IKV en ook tegen financiële steun aan (gewelddadige) vrijheidsbewegingen in Zuid-Afrika. Het was een tijd van polarisatie binnen het kerkgenootschap en een heel aantal leden heeft toen opgezegd. Deze vereniging probeerde deze ontwikkelingen tegen te houden. Jarenlang was de oud-voorzitter van de Rotterdamse gemeente, Leo de Waal, voorzitter.

(Leo de Waal, jarenlang voorzitter Waakt en Weegt)

Geertsema werd gevraagd om zich aan te sluiten. Maar hoezeer hij ook van harte instemde met het doel van de vereniging: ‘Gaarne geef ik U toe, dat ik geschrokken ben van de geest, die momenteel in de Broederschap schijnt te leven’ kon hij niet toetreden. Hij was geen lid of vriend van de Broederschap. Wel nam hij een abonnement op het blad en dat behield hij tot het einde van zijn leven.

Lekker bezig
Kortom, in dit studieverlof ben ik met heel veel verschillende dingen bezig, sommige zijn wat meer theologisch, andere wat minder. In september ga ik u er in elk geval allemaal weer mee lastig vallen.