Pasen met een omweg
Geschreven door Koen Holtzapffel
Onder de titel Opgestaan verscheen een boekje van de landelijke Raad van Kerken (waarin ook de remonstranten participeren). Het cahier bevat een aantal preken over het feest van Pasen. Van orthodox tot vrijzinnig en alles daartussenin. Pasen leeft in alle kerken, maar op heel verschillende manier. De lezer ontwaart overeenkomsten en verschillen, raakt soms het spoor bijster maar wordt ook geïnspireerd. Verwarrend, verrassend en verrijkend tegelijk! In het boekje staan twee teksten van remonstrantse huize. Van professor en dominee Peter Nissen, die ook in Rotterdam wel voorgaat. Hij vertegenwoordigt de remonstranten in de Raad van Kerken. En ook een tekst van ons zeer gewaardeerde gemeentelid Jethro Zevenbergen. Hij is eveneens lid van de Raad en wel namens het Genootschap der Vrienden, de Quakers. Nissen schrijft over het Paasevangelie naar Johannes, over de bijzondere ontmoeting tussen Maria Magdalena en de tuinman. Vaak op schilderijen afgebeeld. Volgens de scribent heeft het verhaal meer te maken met de opstanding van Maria Magdalena vóór de dood dan met Jezus’ opstanding ná de dood. Het verhaal leert ons iets over hoe opstanding in het werk gaat: doordat een ander aandacht voor je heeft, doordat een ander je erkent in je eigenheid en je noemt bij je naam, juist daardoor kom je weer tot leven. Zo begint voor Maria, maar ook voor Jezus, een nieuwe toekomst.
Zevenbergen gebruikt zijn stuk om iets te vertellen over de Quakers en hun aarzeling bij belijdenisachtige teksten, bijvoorbeeld over Jezus. Die teksten zijn momentopnames en geen voor de eeuwigheid vastgelegde absolute waarheden. Een voor remonstranten herkenbare opvatting. Maar, hoe verschillend Quakers ook denken over Jezus, over het volgende zijn zij het ‘roerend’ met elkaar eens zijn: ‘Met de dood van Jezus aan het kruis is misschien zijn aardse lichaam verloren gegaan, maar niet zijn geest. Zijn geest leeft voort in zijn volgelingen, die zijn leer blijven navolgen en in praktijk brengen. Daarom zeggen ook wij: Halleluja, Hij is waarlijk opgestaan! En zo vieren ook de Quakers, zij het met een omweg, het grote wonder van Pasen … !’
Mooi beeld, Pasen vieren met een omweg. Zoals eens het Beloofde Land bereikt werd via een omweg (40 jaar door de woestijn), zo wordt ook Pasen pas bereikt via een omweg van 40 dagen – lijdenstijd, Witte Donderdag en Goede Vrijdag. Het betreft Jezus zelf, maar bijvoorbeeld ook de Emmaüsgangers. En ook van ons remonstranten zou je, minder dramatisch, kunnen zeggen dat wij Pasen vieren via een omweg. We storten ons niet onmiddellijk jubelend in de feestvreugde, we zouden meer willen weten over wat er toen precies is gebeurd. Tegelijk ‘weten’ we dat we het daarmee niet redden. Pasen heeft niet alleen te maken met verstand, maar ook met hart, met ervaring en gevoel. Voor de eerste Bijbelse bezoekers op paasmorgen in alle vroegte was het niet anders. Overmand nog door verdriet, verward én verrast door het lege graf, werden zij verrijkt door een bijzondere ervaring van nieuw begin ondanks alles. Een nieuw begin dat ook betrekking had op hun eigen leven. Pasen als nieuw begin, als Lentefeest dus: ‘De opstanding uit de doden is als een pasgeboren baby, een nieuwe morgen, een andere dag, meer tijd, herstel na een bedreigende ziekte, een daad van vergeving, een sprongetje maken als je denkt niet meer te kunnen bewegen, een terugkeer, een tweede kans, een nieuw …’.
Pasen met een omweg. Verwarrend, verrassend en verrijkend blijft het.
Een goed paasfeest gewenst,
K.J. Holtzapffel, predikant Remonstranten Rotterdam
