28 april 2025

Studieverlof dr. Koen Holtzapffel 1 mei tot 1 september

Geschreven door Koen Holtzapffel

Eén keer in de vijf jaar heeft een remonstrants predikant recht op studieverlof. Naast een recht is het ook een voorrecht waarvan zorgvuldig gebruik moet worden gemaakt. Vanaf 1 mei neem ik het verlof op en natuurlijk hebt u er recht op om te weten wat ik ga bestuderen.

Naar aanleiding van Erasmus en de vrije wil kwamen de Remonstranten al wel in beeld, maar nog niet erg grondig. Dat gaat nu wel gebeuren, en dat betreft dan vooral de vroege remonstranten. Inderdaad, ze sieren in mozaïek de zijgevel van onze kerk: Arminius, Uytenbogaert en Episcopius. Ik spits toe op de volgende kwestie: Steeds weer laaide de theologische discussie op over de verhouding tussen de menselijke vrije wil en Gods genade (tussen morele navolging en afhankelijkheid van Gods heilsplan). Aan deze discussie hebben de Remonstranten mede hun ontstaan te danken. In die discussie speelt het negenede hoofdstuk van Paulus’ brief aan de Romeinen een belangrijke rol. Arminiuskenner Keith Stanglin ziet een verband tussen Erasmus en Arminius als het gaan om de interpretatie van Romeinen 9. Maar, hoe interpreteerden andere vroege Remonstranten Romeinen 9? Baseerden zij zich op Arminius? Gebruikten ook zijn aan Erasmus ontleende argumenten of baseerden zij zich toch eerder op Luther en Calvijn? Ik richt mij vooral op een aan Johannes Uytenbogaert (1557-1644) toegeschreven en na zijn dood uitgegeven korte verklaring van Romeinen 9. Wellicht is het de moeite waard om dit geschrift opnieuw onder de aandacht te brengen, inclusief een verhelderende in leiding en toelichting.

Het studieverlof is op deze wijze ook een mooie gelegenheid de apostel Paulus weer nadrukkelijker onder de remonstrantse aandacht te brengen. De bekende remonstrantse predikant Fetter schreef over hem een mooi boek, maar dat dateert van 1953.

Enfin, ik houd u op de hoogte en na afloop van het verlof verneemt u hoe ik met de vroege Remonstranten en Paulus’ brief aan de Romeinen gevaren ben.

Dr. Tjaard Barnard vervangt dr. Koen Holtzapffel in deze periode.

Gerelateerd