Stichting Lekker Geven

In de dienst van diaconale zondag op 9 februari gaf Natalie Hagendoorn een toelichting op het werk van de Stichting Lekker Geven.

Onze stichting is gestart vanuit de frustraties van de Rotterdamse huisarts Michelle van Tongerloo. Zij had hier graag zelf willen zijn, maar moest helaas keuzes maken in haar volle agenda. Ze heeft mij gevraagd om jullie te vertellen waar Stichting Lekker Geven voor staat.

Hoe Kan Ik Je Helpen? Dát is de vraag waar het allemaal mee begon.

In haar praktijk in IJsselmonde, maar ook als straatarts bij onder andere de Pauluskerk, zag Michelle de afgelopen jaren steeds vaker dat haar patiënten meer nodig hadden dan een simpel doktersrecept.
Ze lag hier nachten wakker van, want ze zag van dichtbij de wisselwerking tussen gezondheid en levensomstandigheden van haar patiënten. En ze voelde zich machteloos om hen écht te helpen.

Eerst waren het vooral ongedocumenteerde mensen, toen arbeidsmigranten, daarna verwarde mensen die door de reguliere ggz niet geholpen werden, en nu ook mensen die door slechts een paar tegenslagen – een ontslag of een scheiding – dakloos geworden zijn. En bij iemand die een tijdje op straat leeft dreigt het risico van verslaafd raken (om de straat te kunnen overleven) en kunnen onschuldige medische problemen enorm snel verergeren, tot levensbedreigend aan toe.
Dakloosheid kan zelfs lijden tot gewoonweg doodgaan op straat. Dit is vorig jaar alleen al een paar keer gebeurd. Gewoon letterlijk een paar straten bij de Arminiuskerk vandaan.Dat de maatschappelijke kosten van op straat leven veel hoger zijn dan wanneer deze mensen wel snel onderdak hadden gekregen, dat laat ik voor nu even buiten beschouwing.

Maar ook ‘gewone’ patiënten zitten steeds vaker klem. Achter medische symptomen, zoals hartklachten, buikpijn of huidaandoeningen, zitten vaak eenvoudige maar essentiële behoeften: een leefbaar huis, een fatsoenlijk inkomen, passend onderwijs en toegankelijke zorg. Het gaat ook vaak om mensen met een lager opleidingsniveau, met minder perspectief op de arbeidsmarkt, met een lager loon, onzekere contracten met veel werkdruk en slechte arbeidsvoorwaarden. Mensen werken keihard, maar redden het financieel maar net. Of net niet. Daarbij komen nog het toeslagenschandaal en andere trauma’s uit het verleden. En al deze stress zorgt er voor dat mensen minder goed voor zichzelf zorgen. Sporten, gezond voedsel kopen, op vakantie gaan, het is lastig, want het kost geld. Op den duur ontwikkelen zij daardoor allerlei kwalen, zowel mentaal als fysiek. En zij geven deze stress door aan hun kinderen, met nieuwe trauma’s en problemen in wording.

Toch richten de zorg en hulpverlening zich – in de vorm van coaches, doorbraakteams en interventies – vaak op de symptomen, in plaats van op de achterliggende oorzaken. 

Hoe Kan Ik Je Helpen?

Michelle voelde dat ze meer moest doen. Maar hoe dan? Ze merkte dat haar patiënten vaak juist heel goed wisten wat ze nodig hadden, maar daar simpelweg niet de middelen voor hadden.
In de zoektocht naar hulp voor haar patiënten liep zij tegen vele muren op waar de hulpverlening tekortschoot en waar men vooral naar elkaar verwees. Wetten en regelingen zijn er wel, maar werken niet in de praktijk. Sommige ziekenhuizen communiceren bijvoorbeeld bewust niet dat er een regeling bestaat voor ongedocumenteerde mensen.

En veel mensen zouden het hierbij laten zitten. Net zoals de meeste mensen voorbij lopen aan iemand die bedelt op straat. Maar zo moeilijk kon het toch niet zijn dacht Michelle. Dus ging ze hen zelf helpen. Na eerst haar eigen geld te hebben gegeven, kreeg ze het idee om via crowdfunding geld voor haar patiënten in te zamelen en via sociale media hier aandacht te voor te vragen: het begin van Stichting Lekker Geven.

Het is onmogelijk om hier de vele verhalen van deze mensen te vertellen. Er gaat veel tijd en geduld in zitten, om zelf hun verhalen goed te begrijpen.

Maar om een klein beeld te geven: We hielpen:

Een alleenstaande moeder met een ‘lastig opvoedbaar kind’. Zij kreeg opvoedtips van dure coaches, maar kwam enkel handen tekort.
– Dus regelden we een passende opvang voor haar kind.

Een ongedocumenteerde man, die al tientallen jaren in Rotterdam verbleef, en in een tochtige boedelbak sliep, was enkel aan het overleven. In Nederland heeft hij nergens recht op, zijn geboorteland neemt hem niet meer terug. Hij zit vast in een niemandsland.

– Dus geven we hem maandelijks geld, zodat hij niet hoeft te stelen om te overleven.

Een jonge moeder met een peuter en een baby die door haar man plotseling in de steek werd gelaten, werd uit hun huurwoning gezet.
– Dus hielpen we haar met het vinden van een woning en kochten een inrichting, zodat ze met haar kinderen opnieuw kon beginnen.

Een dakloze man, die met een gapende beenwond het ziekenhuis werd uitgezet, omdat zijn problemen zogenaamd niet ernstig genoeg waren.
– Daar regelden we een hotel voor zodat hij kon herstellen.

Een ouder echtpaar dat met ernstige medische klachten hulp probeerde te krijgen, sliepen in een opvang. Ze konden geen zorg krijgen door hun schulden.
– Wij hebben hun schulden afbetaald zodat zij van hun oude dag kunnen genieten, zolang dat nog kan.

Maar inmiddels zijn het allang niet alleen meer Michelle’s patiënten die we helpen. Inmiddels ontvangen we zo’n twintig aanvragen per week van Rotterdamse zorgverleners, en daarbuiten, die financiële steun zoeken voor hun cliënten.

We helpen onder andere bij
– Huisinrichting, voor mensen die eindelijk van de straat komen,
– Tandartsrekeningen, omdat tandzorg niet meer in de basisverzekering zit,
– Collegegeld en laptops om studenten en scholieren meer kansen te geven,
– Sportabonnementen, voor overwerkte ouders,

tot iets heel kleins als bioscoopkaartjes voor iemand die jarig was en al meer dan twintig jaar niet naar de film was geweest.

De nood is hoog. En we verwachten dat dat met deze regering niet snel minder zal worden.

Hoe Kan Ik Je Helpen?

In haar boek Komt een land bij de dokter brengt Michelle de verhalen van haar patiënten bij elkaar, legt ze uit hoe hun problemen hebben kunnen ontstaan en laat ze zien hoe we, met ons allen, deze mensen echt kunnen helpen. Als Stichting Lekker Geven kunnen we al deze mensen helpen, omdat vele mensen óns helpen. Mensen die het goed hebben en zich betrokken voelen bij het lot van hun medemens die het minder getroffen heeft. En misschien vanuit het standpunt ‘wat je zaait, zul je oogsten’. De reden om te geven maakt eigenlijk niet zo uit. Het is voor ons niet meer dan logisch om mensen in nood te helpen. Met vertrouwen in elkaar, weinig bureaucratie en zonder oordelen.
Niet voorbij iemand lopen, maar náást iemand gaan staan. En blijven staan.

Stichting Lekker Geven wil zoveel mogelijk Rotterdammers helpen zelfredzamer te worden, en hen perspectief te geven op een betere toekomst voor zichzelf en hun naasten.

Dus misschien kunnen we iets vaker aan iemand vragen:

Hoe Kan Ik Je Helpen?

En dan zeggen wij: gewoon lekker geven.