20 mei 2020

Hemelvaart

Geschreven door Tjaard Barnard

Hemelvaart is een gek verhaal dat overgebleven is toen de Evangelisten het paasverhaal te letterlijk gingen nemen. In de vroegste kerk ging het verhaal van Pasen om het feit dat mensen verschijningen meemaakten van Jezus. Hij was gekruisigd en begraven, maar toch leefde hij voor zijn leerlingen. Het leek soms alsof hij in hun midden was, maar als ze dat gevoel wilden vasthouden, zoals de Emmaüsgangers, was hij zomaar weg. Voor zijn leerlingen was en bleef Jezus een levende werkelijkheid, al was het niet alsof er een levend lijk rondliep.

Voor zijn leerlingen was en bleef Jezus een levende werkelijkheid

Het verhaal werd anders toen Marcus rond het jaar 70 zijn evangelie schreef. Hij probeerde een nieuw genre: een goede boodschap met het levensverhaal van de held Jezus. In beeldende taal probeerde hij onder woorden te brengen wat Pasen kon betekenen. Zou je het kunnen zien? En zo verzon hij het verhaal dat wij nu kennen als het paasverhaal bij uitstek: het lege graf  (Markus 16: 1 – 14). Als je zei dat het graf leeg was, dan moest Jezus wel opgestaan zijn. Dat dit verhaal niet sterk was en in elk geval op tegenstand kon rekenen, wist zijn opvolger Matteüs. Hij bewerkte het verhaal en breidde het uit. Hij besefte dat Pasen niet geloofwaardig was met dat lege graf. Tegenstanders zouden zeggen: die christenen hebben gewoon het lijk van Jezus uit het graf gehaald en schermen nu met een lichamelijke opstanding. Daarom plaatst hij bewakers bij het graf, die er bij Marcus nog niet stonden.

De hoofdpersoon wordt uit het verhaal geschreven!

Marcus schiep een nieuw probleem met zijn creatieve vondst. Als Jezus lichamelijk op aarde had rondgelopen, dan moest hij later ook verdwijnen. Want Jezus bleef maar niet aan zijn leerlingen verschijnen. Dat hield een keer op. Hemelvaart is de handige oplossing van de bijbelschrijver, die een lastig personage uit zijn verhaal moet schrijven. Eigenlijk doet hij hetzelfde als de schrijver van een soap, die de hoofdpersoon een ongeluk laat krijgen. Hij schrijft iemand uit het verhaal!

Nu moeten zij het zelf doen

Veertig dagen na Pasen, zo vertelt Lucas, vertrekt Jezus naar de hemel. (Lucas 24: 50 – 53). Het verhaal van zijn leerlingen kan beginnen. Nu moeten zij het zelf doen. Een opvallend detail: er komen zelfs engelen die een nuchtere boodschap preken. ‘Staar niet naar de hemel!’ Ze bedoelen: totdat hij terugkomt, moeten jullie gewoon hier aan het werk. Hier op deze aarde moet het gebeuren!

Gerelateerd